Nowe Miasto w Warszawie - historia i kontrowersje wokół odbudowy

Serdecznie zapraszamy do naszej Biblioteki przy ul. Świętojańskiej 5 (I piętro) na wystawę ”Nowe Miasto w Warszawie - historia i kontrowersje wokół odbudowy” przedstawiającą początki lokacji Nowej Warszawy oraz wybrane obiekty Nowego Miasta i ich historię. Dowiemy się np. o pięknym nieistniejącym już pałacu Kotowskich na Rynku Nowego Miasta, o nieodbudowanej neogotyckiej arkadzie przy kościele św. Jacka i wysokich kamienicach czynszowych z drugiej połowy XIX wieku zakłócających klasycystyczną architekturę i ład urbanistyczny. Ekspozycja dotyka także problemów związanych z odbudową. Stara się pokazać jak ideologiczne przesłanki wpływały  na merytoryczne sprawy restytucji. Można zobaczyć jak często ówczesna władza decydowała o pozbawianiu kamienic symboli religijnych i jak rzeźby o tematyce sakralnej  zastępowano sztuką świecką. Zamiast dawnej Matki Boskiej Łaskawej i Bożego Baranka, w niszach osiemnastowiecznej kamienicy, po odbudowie, pojawiła się Diana i Dzik. 

Wystawa prezentuje również nowomiejskie sgraffita i polichromie. Malowidła Nowej Warszawy od początku swego istnienia znalazły się w ogniu krytyki. Wywoływały  kontrowersje i burzliwe dyskusje związane z jakością odbudowy. Zarzucano im m.in. zbyt ostrą kolorystykę, ahistoryczność i brak związku z architekturą.

Mamy nadzieję, że nasza wystawa nieco przybliży zabytki i dzieje tej, mało znanej, niedocenianej części Starówki. Jest paradoksem, że istniejące przez wieki obok siebie dwa miejskie organizmy, a obecnie dwie części Starego Miasta mogą być tak rozmaicie postrzegane w świadomości mieszkańców Warszawy i odwiedzających. 

Stare Miasto pozostaje żelaznym, obowiązkowym punktem zwiedzania dla turystów krajowych i zagranicznych, tymczasem Nowe Miasto ciągle nieodkryte  pozostaje jakby w cieniu, choć równie piękne i ciekawe. Nieliczni tylko są zainteresowani nowomiejskim rynkiem, pięknymi kamienicami i kościołami, a wielka szkoda.

Wystawie towarzyszy akcja „ Wiersz dla Ciebie” – „Stare i Nowe Miasto w poezji i prozie polskiej”. Tym razem wśród wybranych utworów znalazły się także wiersze oddające społeczny entuzjazm i determinację towarzyszące wielkiemu dziełu odbudowy.

Serdecznie dziękujemy za udostępnienie zdjęć naszej Czytelniczce Pani Urszuli Zielińskiej-Meissner, Panu Ryszardowi Mączewskiemu z Fundacji Warszawa 1939, Instytutowi Sztuki PAN oraz Muzeum Warszawy.